Πώς θα κινηθούν οι επιχειρήσεις το 2021 – Τι αλλάζει στο μείγμα στρατηγικής

Γυναίκες managers και επιχειρηματίες μετατρέπουν τη γνώση της πανδημίας σε ευκαιρία ανάπτυξης.

Της Μαρίας Ακριβού

 Οι αλλαγές που έφερε σε παγκόσμιο επίπεδο η υγειονομική κρίση και οι επιπτώσεις που είχε στην οικονομία, έδωσαν ένα σημαντικό μάθημα στις διοικήσεις των επιχειρήσεων. Τις έκανε να διαπιστώσουν με βίαιο τρόπο ότι τα επιχειρηματικά μοντέλα του παρελθόντος έχουν καταστεί άκυρα και άκαιρα και ότι αυτό που απαιτείται, τόσο από τους διοικούντες, όσο και από τους εργαζόμενους, είναι να επιδείξουν προσαρμοστικότητα, να είναι σε θέση να δέχονται τις αλλαγές, αλλά κυρίως να μην σταματούν να εξοπλίζονται με νέες δεξιότητες. Άλλωστε ο ψηφιακός μετασχηματισμός που είχε ήδη αρχίσει να συντελείται στη χώρα, έθετε ως βασική προϋπόθεση της επιτυχούς υλοποίησής του όλα τα παραπάνω.

Το 2020 μπορεί να ήταν δύσκολο για όλους, όμως τα όσα διαδραματίστηκαν τους τελευταίους 12 μήνες μόνο σοφότερους μπορούν να μας κάνουν. Τι και αν ακούγεται κλισέ, οποιαδήποτε κρίση, γεννά πάντα ευκαιρίες. Όσοι λοιπόν κινηθούν γρήγορα και μεθοδικά θα αποκτήσουν ένα προβάδισμα που θα τους επιτρέψει να είναι παρόντες στην νέα πραγματικότητα που θα διαμορφωθεί.

Πέντε γυναίκες, managers και επιχειρηματίες, με αρκετές περγαμηνές στο ενεργητικό τους, μιλούν στο mariaakrivou.gr για το μάθημα που πήραν από την πανδημία, τις προκλήσεις της νέας χρονιάς, ενώ αποκαλύπτουν το πώς θα αναπροσαρμόσουν τη στρατηγική τους για το 2021!

Τζούλη Χαϊδά,  ΙΚΤΙΝΟΣ

Για την  Τζούλη Χαϊδά, Αντιπρόεδρο της ΙΚΤΙΝΟΣ & Πρόεδρο του ΣΜΕΜΜΘ (Συνδέσμου Επιχειρήσεων Μαρμάρου Μακεδονίας Θράκης) το 2020 θα το θυμόμαστε για πάρα πολλούς λόγους. Η  πανδημία, όπως επισημαίνει, άλλαξε με βίαιο  τρόπο την αντίληψη μας για πολλά θέματα, τόσο σε προσωπικό, αλλά κυρίως σε επιχειρηματικό επίπεδο. Το μεγαλύτερο μάθημα που αποκομίσαμε είναι ότι πρέπει να πάψουμε να θεωρούμε κάποιες καταστάσεις δεδομένες καθώς τα πάντα μπορούν να ανατραπούν. 

«Κληθήκαμε να ενεργήσουμε πολύ γρήγορα, και να λάβουμε αποφάσεις άμεσες  για την προσεκτική διαχείριση της κρίσης , τόσο για την προστασία των εργαζομένων μας, αλλά και για την εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης. Υιοθετήσαμε  τεχνολογικά εξελιγμένες  τεχνικές και ενισχύσαμε το ανθρώπινο δυναμικό μας με νέες ψηφιακές δεξιότητες. Η πλήρης μετάβαση μας στην «Ψηφιακή Εποχή», μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα αλλά και η  ευελιξία στις επιχειρηματικές μας δράσεις αποτέλεσε το  νέο επιχειρηματικό  μας μοντέλο» λέει χαρακτηριστικά.

Προσθέτει πως οι σχέσεις κατανόησης και εμπιστοσύνης με τους εργαζομένους θα είναι και πάλι αυτές που θα βοηθήσουν τη νέα δυναμική ανάπτυξη όταν η κανονικότητα επιστρέψει.

«Διαπιστώσαμε ότι είναι απαραίτητο να παρακολουθούμε τις αλλαγές και εξελίξεις στην αγορά με μακροπορόθεσμο ορίζοντα αλλά με ταυτόχρονη κατάρτιση βραχυπρόθεσμων  business plan που στοχεύουν σε περίοδο 12 μηνών. Μάθαμε πώς να επιβιώνουμε και να δημιουργούμε από την αρχή ό,τι καταστρέφεται .Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα βγούμε σοφότεροι και δυνατότεροι από όλη αυτή την κατάσταση».

Η ίδια δηλώνει αισιόδοξη για το 2021. Μια καλύτερη υγειονομική κατάσταση, με τον εμβολιασμό ενός μεγάλου μέρους του παγκόσμιου πληθυσμού, θα βοηθήσει στο εσωτερικό της χώρας με την επαναφορά του τουρισμού σε υψηλές αποδόσεις, συμπαρασύροντας  και τη ζήτηση της οικοδομικής δραστηριότητας. Αλλά και στο εξωτερικό, καθώς τα μεγάλα έργα που τηρούν στάση αναμονής προσωρινά θα επανέλθουν στο προσκήνιο, θα μας δοθεί η ευκαιρία να στραφούμε και σε νέες αγορές. Ταυτόχρονα, η Ελλάδα παραμένει ιδιαίτερα ελκυστικός επενδυτικός προορισμός. Η εισροή νέων επενδυτικών κεφαλαίων αναμφίβολα θα λειτουργήσει θετικά, όχι μόνο για τον κλάδο του μαρμάρου, αλλά και για τους υπόλοιπους κλάδους της ελληνικής οικονομίας.

«Το 2020 οι εξαγωγές μαρμάρου της εταιρείας μας ανήλθαν στο 95% του κύκλου εργασιών μας. Καθώς όμως, το κλειδί της ανάπτυξης, είναι η εξωστρέφεια, στοχεύουμε το 2021 να αυξήσουμε τις εξαγωγές μας και σε νέες αγορές που σημειώνουν έντονη ζήτηση σε μάρμαρο. Η διεύρυνση των δραστηριοτήτων μας θα μπορέσει να μας προσφέρει και τη μείωση της εξάρτησης που έχουμε σήμερα από κάποιες αγορές, όπως εκείνη της Κίνας, επιτρέποντας μας καλύτερη κατανομή του επιχειρηματικού ρίσκου» υπογραμμίζει η κα Χαϊδά.

Τη δεδομένη χρονική στιγμή η ΙΚΤΙΝΟΣ εξάγει μάρμαρα σε πολλές χώρες ανά την υφήλιο, μεταξύ των οποίων, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κουβέιτ, Κατάρ και Μεξικό. Η διοίκηση δεν εφησυχάζει, μελετά συνεχώς το διεθνές περιβάλλον και επανασχεδιάζει τη στρατηγική της, αναζητώντας τις κατάλληλες συνθήκες σε όλες τις αγορές, για να επεκτείνει τις εξαγωγικές δραστηριότητες.

Ναταλί Βαγιωνή, Fresh Line

«Το 2020 ήταν μια χρονιά ευγνωμοσύνης και αναγνώρισης. Τόσο ως επιχειρηματίας, αλλά πρωτίστως ως άνθρωπος, συνειδητά και ασταμάτητα ήμουν ευγνώμων για όσα θεωρούσα – αλλά δεν είναι – δεδομένα. Πρώτα από όλα για την υγεία μου, αλλά και για την στήριξη που έλαβα από άμεσους και έμμεσους συνεργάτες. Επίσης, επαληθεύτηκε πιο πολύ από ποτέ η σημασία του «μαζί». Ήταν ολοφάνερο ότι δεν είμαστε απλά μονάδες, είμαστε όλοι ΕΝΑ. Αποτελούμε μέρος ενός συνόλου και δημιουργούμε μαζί μία αλυσίδα» λέει η Ναταλί Βαγιωνή, Διευθύνουσα Σύμβουλος της γνωστής αλυσίδας φυσικών καλλυντικών Fresh Line, η οποία διαθέτει τη δική της μονάδα παραγωγής 6.000 τ.μ. στην Αθήνα και ένα εκτεταμένο δίκτυο 250 σημείων πώλησης σε 12 χώρες και παράγει περισσότερα από 300 φυσικά καλλυντικά για το πρόσωπο, τα μαλλιά και το σώμα με βάση μια μεγάλη ποικιλία από αιθέρια έλαια, φυτικά εκχυλίσματα, φυσικά βούτυρα και κλινικά αποδεδειγμένα δραστικά συστατικά.

«Είμαι αρκετά συγκρατημένη και κρατώ τις προσδοκίες μου χαμηλά. Το 2021 θα κληθούμε να διαχειριστούμε τα απόνερα του 2020 και με ανησυχεί αρκετά η κατάσταση που θα διαμορφωθεί. Τα μαγαζιά που θα βρούμε «κλειστά» όταν πια ανοίξει η αγορά, και το ποσοστό της ανεργίας. Κάθε μέρα είναι μία μάχη, και η μόνη μου προσδοκία είναι να κερδίζουμε όσες περισσότερες μπορούμε, έχοντας κάνει το καλύτερο μπορούμε». 

Το μεγάλο στοίχημα της εταιρείας για την τρέχουσα χρονιά είναι το νέο κανάλι στο οποίο προσανατολίστηκαν, αυτό του φαρμακείου. Ήταν μία συνειδητή στρατηγική επιλογή που ελήφθη το 2018 ώστε να μπορέσει η Fresh Line να έρθει πιο κοντά στους καταναλωτές της μέσα από περισσότερα σημεία πώλησης.

«Το 2020 κάναμε την αρχή και συνεργαστήκαμε με 200 φαρμακεία, ενώ στοχεύουμε να συνεχίσουμε ακάθεκτοι την πορεία μας και το 2021. Η στρατηγική μας έχει ήδη αναθεωρηθεί, έτσι δεν αναμένονται νέες ανατροπές. Δύο σημεία που ίσως αξίζουν αναφοράς είναι: η μεγαλύτερη διαφημιστική δαπάνη σε digital & τηλεόραση και ο διαρκής επαναπροσδιορισμός και επανεξέταση μακροπρόθεσμων επενδύσεων & πλάνων. Το σίγουρο είναι πως το motto του 2020 θα μας ακολουθεί και το 2021: «take it one day at a time»!» καταλήγει η κα Βαγιωνή.

Μυλαίδη Στούμπου,  Microsoft Corp

«Μέσα στη δυσκολία του, το 2020 μας έκανε σημαντικά δώρα. Μας έδειξε ότι η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα αποτελούν πυξίδα παντός καιρού για μια σύγχρονη επιχείρηση. Η κουλτούρα της συνεχούς προσαρμογής μπορεί όχι μόνο να βοηθήσει μια επιχείρηση να ανταποκριθεί σε συνθήκες κρίσεως, αλλά και να της προσφέρει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μακροπρόθεσμα. Η πανδημία και η κρίση που την ακολούθησε έδωσε επίσης το έναυσμα για δράση – σχέδια που υπήρχαν κι αναβάλλονταν επ’ αόριστον, όπως κάποιες δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού και αυτοματοποίησης, πήραν χαρακτήρα επείγοντα καθώς αποτέλεσαν τα εργαλεία για να επιτευχθεί το λεγόμενο business continuity, δηλαδή η επιχειρηματική συνέχεια» τονίζει η Μυλαίδη Στούμπου, Διευθύντρια Ανάπτυξης Δικτύου Συνεργατών για 24 χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, στη Microsoft Corp.

Εξίσου σημαντικό επίτευγμα ήταν το γεγονός ότι  μέσα στο 2020 οι επιχειρήσεις έμαθαν να εστιάζουν σε βασικές αξίες, και κυρίως στον άνθρωπο, τον πελάτη, το συνεργάτη και τον εργαζόμενο. Έγιναν περισσότερο ανθρωποκεντρικές, κι αυτό το τελευταίο αποτελεί σημαντική προίκα για το αύριο.

« Πιστεύω πως οι νέες τεχνολογίες θα εξακολουθήσουν να οδηγούν την ατζέντα του μετασχηματισμού των επιχειρήσεων, καθώς ήδη έχει αναπτυχθεί εμπιστοσύνη από την άμεση εφαρμογή τους και την εξοικείωση των ηγετών με νέες εξειδικευμένες λύσεις που αυτοματοποιούν, απλουστεύουν και βελτιστοποιούν επιχειρηματικές διαδικασίες. Η τάση της τηλε-εργασίας και γενικά της απομακρυσμένης λειτουργίας θα συνεχιστεί, γεγονός που θα τροποποιήσει σημαντικά τη δομή του εργασιακού χώρου και τη λειτουργία του επιχειρηματικού γίγνεσθαι. Τέλος, η κρίση αναμένεται να δημιουργήσει μια νέα γενιά καινοτόμων επιχειρήσεων (startups), καθώς πολλοί κλάδοι καλούνται να αναπροσαρμοστούν με όχημα τεχνολογίες όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, η Ρομποτική, κ.λπ».

Διευκρινίζει δε πως όλα τα παραπάνω δημιουργούν μια ανησυχία σε όποιους είναι άτολμοι ή απρόθυμοι να κινηθούν γρήγορα επιχειρηματικά. Το κόστος της αδράνειας – το λεγόμενο cost of doing nothing - είναι σήμερα μεγαλύτερο από ποτέ. Η εποχή καλεί σε δράση, με τόλμη και αμεσότητα.

Το 2021, όλες οι επιχειρήσεις θα πρέπει να σχεδιάσουν την μετάβαση στην μετα-COVID εποχή. Ως τώρα, οι επιχειρήσεις έδειξαν ισχυρά αντανακλαστικά, έλυσαν προβλήματα κι έδειξαν αντοχή . Οι νέες βάσεις που θα θέσουν το 2021 θα πρέπει να έχουν, σύμφωνα με την κα Στούμπου, στόχο τον επανασχεδιασμό και τον μετασχηματισμό των προϊόντων και των υπηρεσιών τους, αλλά και των δομών και διαδικασιών τους, για να ανταποκριθούν με επιτυχία στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται.

«Το έδαφος είναι πρόσφορο για τη δημιουργία νέων επιχειρηματικών μοντέλων κι αναμένουμε ότι μέσα στο 2021 θα δούμε ολόκληρους κλάδους να μετασχηματίζονται σημαντικά. Η στρατηγική επομένως θα πρέπει να οραματιστεί το μέλλον και να το προετοιμάσει με εστίαση στην καινοτομία και τις τεχνολογίες αιχμής, στη δημιουργία νέων συνεργασιών και συμπράξεων και στην ενίσχυση των δεξιοτήτων των εργαζομένων (upskilling/reskilling)».

Βίκυ Καραντζαβέλου,  Travel Media Applications

«Αν και είχα εμπειρία από την εξ αποστάσεως εργασία, διότι ταξίδευα συχνά, και έπρεπε να εργάζομαι από όλα τα μέρη του κόσμου, η εφαρμογή της τηλεργασίας σε μεγαλύτερο βαθμό και με την “παρότρυνση” του κράτους, με βοήθησε να συνειδητοποιήσω ότι μπορεί να έχει καλή παραγωγικότητα και μειωμένα κόστη για μια επιχείρηση. Έτσι σκέφτομαι να εφαρμόσω και στους υπαλλήλους μου, που το αποδέχονται με χαρά, ελαστικότερα ωράρια και τηλεργασία. Θεωρώ ότι σε λίγα χρόνια η επιχείρηση μου θα αλλάξει τρόπο λειτουργίας, προσαρμοζόμενη σε ευέλικτες μορφές εργασίας, πράγμα το οποίο θα είναι καλύτερα κοινωνικά αποδεκτό από ότι πριν την πανδημία» αναφέρει η Βίκυ Καραντζαβέλου, Διευθύνουσα Σύμβουλος της Travel Media Applications με εμπειρία στον χώρο του τουρισμού που ξεπερνά τις τρεις δεκαετίες.

Έπειτα από το μεγάλο χτύπημα που δέχτηκε το 2020 ο τουρισμός, η κα Καραντζαβέλου δηλώνει συγκρατημένα αισιόδοξη και κρατά μικρό καλάθι, θεωρώντας ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν μεν, αλλά μέχρι κάποιο βαθμό. «Δεν περιμένω απότομες αλλαγές, αλλά μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα όλων, επιχειρήσεων και εργαζομένων. Προσδοκώ και ελπίζω ότι αυτές οι αλλαγές θα βρουν και τους επιχειρηματίες αλλά και τους εργαζόμενους σύμφωνους. Ανησυχώ για το γεγονός ότι θα υπάρχουν θεμελιώδεις πλέον διαφορές στην κοινωνικότητα μας με επιπτώσεις μακροχρόνιες, ίσως και μόνιμες, στην οικονομία. Είναι δεδομένο ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μεγάλες αλλαγές και προβληματίζομαι για το βαθμό, στον οποίο κάθε κλάδος ή ακόμα και κάθε επιχείρηση θα μπορέσει να προσαρμοστεί» τονίζει.

Όσο για το που θα ρίξει ειδικό βάρος και πώς θα αναπροσαρμόσει τη στρατηγική της, απαντά πως θα εστιάσει σε εκείνες τις υπηρεσίες που άντεξαν τις αλλαγές και συνέχισαν να «πουλούν» και να έχουν ζήτηση. Παράλληλα, σκοπεύει να  μειώσει τα λειτουργικά κόστη συμππεριλαμβανομένων και εκείνων για ταξίδια και μετακινήσεις με τη βοήθεια της τελεργασίας αλλά και των τηλεδιασκέψεων.